Artikel
Heel wat minder zalig zoet... De term pastéis de nata letterlijk vertalen kan niet en dat is maar goed ook. Pastéis de nata of pastéis de Belém zijn namelijk unieke, traditionele gebakjes. De korst bestaat uit knapperig bladerdeeg en is gevuld met een dikke, zoete banketbakkersroom. Ze worden overal in Portugal geserveerd, koud of lichtjes opgewarmd, eventueel bestrooid met wat bloemsuiker of kaneelpoeder. In de wijk Belém aan de oevers van de Taag bevindt zich de wieg van de gebakjes. De Confeitaria de Belém bakt en serveert honderden van deze zoetigheden per dag. Voor de balcão of winkeltoog staan toeristen en locals rijen dik om een doosje met pastéis af te halen of ter plaatse in de brasserie op te smikkelen. De vele verbruikzalen zijn gezellig druk met prachtige azulejos aan de muren.
Hoe zijn deze culinaire hoogstandjes tot stand gekomen? Wie heeft ze als allereerste gebakken en geproefd? Zoals met zoveel pâtisserie in Portugal ligt de oorsprong in de kloosters. In de wijk Belém kan je niet naast het tot Unesco Werelderfgoed erkende Mosteiro dos Jerónimos kijken. Tot het begin van de 19 eeuw was er aan dit imposante én rijke klooster een raffinaderij van suikerriet verbonden. Paters en arbeiders werkten samen om in het onderhoud van de kloostergemeenschap te voorzien. In 1820 kwam er echter een Revolutie en in de nasleep daarvan werden alle kloosters in Portugal gesloten. De clerus werd verdreven en hun activiteiten gestopt. Maar het Mosteiro dos Jerónimos lag wat afgelegen van het centrum én de controle van Lissabon. Bovendien hadden ze het voordeel van de haven in Belém. Om toch te overleven, begon men met de productie van gebakjes in de oude gebouwen van de raffinaderij. De pastéis werden verkocht in een winkeltje, vlakbij het klooster. 1837 wordt aanzien als het officiële startjaar voor de productie van de pastéis. Sinds dan spreekt men ook van de fameuze “Oficina do Segredo”, de kamer waar meester-banketbakkers op basis van het geheime recept het deeg samenstellen.
Tot op de dag van vandaag is de samenstelling nog altijd geheim. Aangezien de wijk Belém veel bezienswaardigheden telt, zoals de Torre de Belém, het Mosteiro dos Jerónimos, het Centro Cultural en het Museum van de Zeevaart kenden de pastéis de Belém vanaf het begin een wervelende start. Op de banken in de parken, aan de oevers, op de terrasjes, overal zie je mensen smullen van de pastéis. Samen met een smaakvolle koffie geniet je perfect van dit aspect van Portugal. Bom apetite!
